Iedereen ervaart weleens stress, somberheid, boosheid of is gespannen. Wanneer je niet lekker in je vel zit, kan het ervoor zorgen dat je slecht slaapt, piekert of je angstig voelt. Meestal gaan deze zorgen na een goed gesprek met je vriend(en), vriendin of familielid over, maar soms komt er meer bij kijken en is daar meer hulp voor nodig. Die hulp kan van je buren, klanten, werknemers of collega's komen. Of kun jij hen geven! Maar hoe herken je psychische klachten en vanaf wanneer moet je je zorgen maken?
Signalen
- Verandering in gedrag. Hoe we ons gedragen is een uiting van wie we zijn en hoe we ons voelen. Daarom is gedrag dat helemaal verandert of nieuw opduikt, de moeite om in het oog te houden. Zeker als het aanhoudt, toeneemt en/of samenhangt met een grote verandering (zoals verlies).
- Gedrag waar je op kan letten zijn: nieuwe/toegenomen concentratieproblemen, slaapproblemen, gejaagdheid of onrust, opvliegendheid, maar ook problemen met voeding of gebruik van alcohol of drugs.
- Reacties en emoties. Wanneer we (even) niet lekker in ons vel zitten, merk je dat aan de manier waarop we ons uiten. We kunnen minder hebben en raken sneller geïrriteerd. Ook boosheid of agressie wordt sneller of heviger geuit.
- “Het gaat niet meer.” Als iemand letterlijk zegt dat het niet meer gaat, dat hij/zij op is en niet meer verder kan, dan is dat een signaal om ernstig te nemen. Durf hierop in te gaan!
- Ontwijkende of vage antwoorden zijn hiervan juist de tegenpool. ‘Het gaat wel’ of ‘Ik wil je niet lastigvallen met mijn problemen’ kunnen er daarom ook op wijzen dat het niet goed gaat.
Iedereen heeft wel eens een periode dat het minder gaat. Bovenstaande signalen kunnen je alert maken, maar hoeven niet meteen op problemen te wijzen. Maar als ze (weken- of maandenlang) blijven aanhouden of verergeren, is het wel tijd om in te grijpen of om professionele hulp in te schakelen.
